بلورگچساران: باغ فدک که هدیه‌ی پیامبر به حضرت زهرا بود طبق نقل تاریخ تمام سود و بهره‌ی آن به دست فقرا و در راه آسایش و رفاه آنان خرج می‌شد. و خودش با وجود ثروت فراوان شوهرش، حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) با رنج و سختی زندگی می‌کردند تا مردم در رفاه و آسایش باشند.
پایگاه خبری تحلیلی بلورگچساران، به نقل از ماسال نیوز، قبل از اینکه مستقیماً وارد خدمات این بانوی بزرگوار به بشریت شویم، اول باید واژه‌ی خدمت به بشریت را معنا کنیم تا دچار مغالطه و سوءبرداشت نشویم. منظور از خدمت به بشریت چیست؟ چه مصادیقی دارد؟ آیا حتماً باید شخصی از خود چیزی را به جا بگذارد که مردم تا دنیا دنیاست از آن استفاده کنند و بعد مصداق خدمت به بشریت شود؟ با این حساب هیچ مصداقی نمی‌توان پیدا کرد به عنوان خدمت به مردم و بشریت وجود داشته باشد، چون هیچکس چنین کاری در توانش نیست.
خدمت به بشریت را می‌توان اینطور تعریف کرد که شخصی، تفکر و یا فرهنگی درستی را در جامعه نهادینه کند که مردم با الهام گرفتن از آن تفکر و سبک زندگی، رو به سعادت و همدلی پیش بروند.
برای مثال؛ چرا همه‌ی دنیا حکمرانان عادل را در طول تایخ ستایش و تقدیس می‌کنند و برای آنها احترام قائلند؟ معلوم است؛ چون آنها صاحب یک تفکر هستند و مردم خود را از چنگال ظلم و استکبار و استعمار نجات داده اند. لازم نیست این حکمرانان بر جامعه امروز نیز حاکم باشند بلکه همین خوی عدالت خواهانه آنها مورد احترام بوده است.
پس تا اینجا معلوم شد که منظور از خدمت به بشریت، این نیست که شخصی کاری کند که مردم ارتباط مستقیم با آن کار داشته باشند، بلکه صاحب تفکر بودن کافیست که ما بگوییم بزرگترین خدمت را به بشریت در طول تاریخ کرده است. لطفاً با ما همراه باشید تا در قسمت‌های دیگر این موضوع را بیشتر باهم مورد کنکاش قرار دهیم.
بررسی خدمات حضرت زهرا به مردم زمان خودش کار دشواری نیست، ۱۰ها بلکه صدها نمونه در تاریخ وجود دارد که خیر و منفعت این بانو به مردم رسیده است، از دستگیری فقراء و درماندگان گرفته تا مشاوره‌های گوناگون. تا جایی که حضرت زهرا احترام خاصی بین مردم پیدا کرده بود.
از ماجرای بخشش گردنبند خود به فقیر تا گذشتن از غذای خود به مدت سه روز و به نیازمندان دادن در حالیکه خودش بیشترین احتیاج را به آن داشت. آیا اینها نشانه‌ی خدمت و رسیدگی به مردم نیست؟
باغ فدک که هدیه‌ی پیامبر به حضرت زهرا بود طبق نقل تاریخ تمام سود و بهره‌ی آن به دست فقرا و در راه آسایش و رفاه آنان خرج می‌شد. و خودش با وجود ثروت فراوان شوهرش، حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) با رنج و سختی زندگی می‌کردند تا مردم در رفاه و آسایش باشند. کجای عالَم چنین زنی را سراغ دارید؟ این زن ستوده نیست؟ کدام زن ۱۸ ساله‌ای را سراغ دارید که برای مردم چنین از خودگذشتگی هایی کند؟
گذشته‌ی از همه‌ی اینها که در نقل‌های تاریخ از این دسته موارد پُر است، تفکری است که حضرت زهرا (سلام الله علیها) بنای آن را نهاد و تا دنیا دنیاست، وجود خواهد داشت و راه و رسم سعادت بشری را رقم زده است.
شاید یکی از مهم ترین خدمات حضرت زهرا به بشریت معرفی یک زوج الگو به بشریت برای تحکیم بنیان جامعه یعنی خانواده است.
امروز حضرت زهرا (س) به عنوان الگویی برای زنان در خصوص زیر بار ظلم نرفتن، صداقت و درستی، مادر بودن، اخلاق حسنه و عدم تجاوز به حقوق دیگران و …. است. درباره نقش حضرت زهرا به عنوان مادر نمونه همین بس که اگر تمام زنان فاطمه زهرا را الگوی رفتار خود در خانواده و جامعه قرار می دادند امروز بشریت هیچ مشکلی نداشت.
هرکس در زندگى خود، اسوه و پیشوایى دارد که سعى مى کند خود را به او نزدیک سازد و پرتوى از صفات او را در درون جان خود ببیند.
به تعبیر دیگر، در درون دل انسان جایى براى اسوه ها و قهرمانها است؛ و به همین دلیل تمام ملّت‌هاى جهان در تاریخ خود به قهرمانان واقعى و گاه پندارى متوسّل مى‌شوند و بخشى از فرهنگ و تاریخ خود را بر اساس وجود آنها بنا مى کنند، در مجالس خود از آنها سخن مى گویند و آنها را مى ستایند و سعى مى کنند خود را از نظر صفات و روحیّات به آنها نزدیک سازند. آنها که درباره خدمات حضرت زهرا به بشریت می گویند الگویی کامل و جامع تر از آن حضرت معرفی کنند تا بشریت نیز از آنها بهره مند شود.
پاسخ یک کارشناس علوم قرآنی و حدیث:
اسلام ملکی معاف کارشناس علوم قرآنی و حدیث نیز در پاسخ به شبهه خدمات حضرت فاطمه زهرا (س) به بشریت ضمن یک فایل صوتی به این شبهه پاسخ داد:
طبق روایات معتبر حضرت زهرا (س) بین ۱۸ تا ۲۳ سال و طبق روایات معتبرتر حدود ۲۳ سال سن داشته اند. ایشان در همین عمر کوتاه مفاهیمی برای الهام گرفتن ایجاد کرده اند. متأسفانه منابع اهل سنت و شیعه در منعکس کردن خدمات آن حضرت کوتاهی کرده اند و ما اطلاعاتی که باید از زندگی و اخلاقشان داشته باشیم بسیار محدود است اما همان منابع کم هم نشان می دهد که ایشان بانویی فراتر از تاریخ هستند و تا قیامت می تواند برای مردان و زنان الگو باشد و بیان همین مطالب محدود نیاز به چند جلد کتاب دارد.
تولد حضرت زهرا (س) در فضای ضد زن جزیره العرب و در جهان آن روز مایه برکت بود. یعنی در عربستان و حتی در سایر ملت های جهان زنان بسیار مظلوم بودند. این مظلومیت در شرق و غرب و خاورمیانه وجود داشت. در بین عرب ها هم دخترها را زنده به گور می کردند و اگر زنده به گور هم نمی شد مورد بدترین توهین ها و تحقیرها و بی اعتنایی ها و بی مهری ها بود. زن را به عنوان ننگ خانواده نگاه می کردند. اما در چنین شرایطی خداوند مقدم می کند نسل افضل ترین انسان روی زمین تنها از طریق همین دختر تداوم پیدا کند. وقتی فاطمه به دنیا می آید پیامبر (س) احترام که برای او قائل است یک امر کاملا متفاوت بود و طبق برخی روایات اشاره به ماجرای تولد حضرت فاطمه زهرا (س) دارد چون این آیه همزمان با تولد ایشان نازل شد. پیامبر چندین پسر داشتند که همگی در نوزادی، کودکی و یا نوجوانی درگذشته اند. پس از آن خداوند به پیامبر فاطمه را داد. جاهلیت عرب به حضرت توهین می کردند که تو ابتر هستی و از تو نسلی به جای نخواهد ماند چون پسر ندارید. این روحیه هنوز در برخی جاها وجود دارد.
در زمان تولد فاطمه(س) هم توهین به پیامبر ادامه داشت اما همین زمان آیه انا اعطیناک الکوثر نازل شد. یعنی خداوند می فرماید ما به تو خیر کوثر دادیم. این خیر فراوان هم وحی الهی است و هم اهل بیتی است که یکی از بارزترین آنها همین فاطمه زهرا(س) است. بنابراین تولد فاطمه زهرا در یک جامعه ضد زن مایه برکت بود و حضورش مایه افتخار برای هر دختری شد. اگر نداشتن پسر مایه و داشتن دختر مایه ننگ بود با تولد حضرت فاطمه این فکر نابود شد و دختر تبدیل به افتخار برای بشریت شد.
اینکه بخواهیم به نحوه‌ی مواجهه پیامبر با تفکر و فرهنگ ضد زن در جامعه بپردازیم خود بحث مفصلی است. کسانی به نزد پیامبر می آمدند در حالی که حضرت آنها را به شدت افسرده می دید و می‌فرمودند چه شده است. می‌گفت فرزند دختری برای من متولد شده است. پیامبر باید این افراد را توجیه می‌کرد که دختر ننگ نیست و رزق و روزی فرزند را خداوند می‌دهد و تو باید امیدوار باشی. در قبایل عرب آن دوره و عربستان به دلیل ضعف زنان، به زن و دختر ظلم می‌کردند. اما در همین شرایط در احادیث وجود دارد که پیامبر فرمود کسی که دختر داشته باشد و آن را تربیت کند پاداش عظیمی خواهد داشت.
رابطه پدر و دختری پیامبر و حضرت زهرا یک الگو برای مسلمانان شد که مثلا دختر مایه ننگ نیست و پدران و مادران باید چگونه با دختران خود رفتار کنند و اینکه اگر هدیه ای برای فرزندان خود می گیرید اول به دخترتان بدهید. زنان در دوران جاهلیت ارث نمی بردند اما در اسلام برای زن ارث معین شد. از آن طرف دختر زمانی که ازدواج می کند از شوهر خود نیز مهریه می گیرد و این مهریه واجب است و این مهریه را واقعا می گرفتند. ضمن اینکه زنان نفقه می گیرند و بر عهده دختر است. با این حال خداوند برای دختر ارث هم تعیین کرد.
فاطمه زهرا (س) الگویی برای دوری از ظلم و جور به دیگران
حضرت زهرا به شدت اهل عبادات و دعا به درگاه الهی بودند و ایشان آنچنان عبادت می کردند که پاهای ایشان ورم می کردند و آنچنان با خداوند راز و نیاز می کردند و خوف از جهنم و هراس از آتش جهنم و امید به نعمت های بهشت و رضای الهی موج می زد که چشمانشان اشک بار بود. فاطمه زهرا (س) سرشار از ایمان بودند و عبادتشان در کمیت و کیفیت بسیار عالی بود و این الگویی برای بشریت در کل تاریخ است. اگر بشر بیشترین رفاه و بهترین پیشرفت های الکترونیک داشته باشد و سوپاپ اطمینان معنوی و روحی نداشته باشد دچار افسردگی، پوچی و خودکشی می شود و حداکثر این است که یک زندگی بی روح داشته باشد مانند زندگی انسان های ملحد. انسان نیازمند عبادت است. مسئله الگو بودن یک انسان در عبادت یک مسئله فراتر از تاریخ است. بشر هر چقدر پیشرفت کند نیازمند درد دل کردن با یک قدرت بزرگ است و باید از یک قدرت بزرگ به نام خداوند متعال حساب ببرد تا از این قدرت در مسیر تباهی جامعه و اخلاق و در مسیر ظلم و جور مورد استفاده قرار ندهد. عبادت انسان را کنترل خواهد کرد. انسان هایی که رابطه خود با خدا را قطع می کنند احتمال لغزششان از این مسیر بیشتر است.
زهرا (س) الگویی برای رفتار با زیردستان
رفتار حضرت زهرا با خدمتکارش هم الگویی برای بشریت است. ایشان در برهه ای از زندگی شان خدمتکار نداشته‌اند و با وجود داشتن چندین فرزند خردسال و با وجود اینکه امیرالمومنین (ع) به عنوان همسرش همواره در مأموریت‌های نظامی، سیاسی و اجتماعی بودند تمام استرس‌ها و فشارها را تحمل می‌کرد. در شرایطی که به لحاظ اقتصادی در وضعیت بدی قرار داشتند و گاهی فقط با یک قرص نان سر می کردند اما چیزی از عشق و علاقه این زن و شوهر کم نمی شد. مشاجره ای بین علی و فاطمه رخ نمی داد و بچه ها به درسی تربیت می شدند و این خانم از عبادت و درستکاری اش چیزی کم نمی شد و در هنگام بازگشت علی از مأموریت های جهادی معترض نمی شد و خود انگیزه بخش و تشویق کننده و حامی امیرالمومنین (ع) بود و این خود برای همه زنان می تواند الگوبخش باشد. اکنون حداکثر توقع بسیاری از زنان جامعه رسیدن به رفاه مالی است و خودشان در آسایش باشند. اما در زندگی فاطمه زهرا (س)، زندگی مرد خانواده وقف بشریت است و این زن تحمل می کند. در این شرایط کاری و فقر روزی به نزد پیامبر می رود و می فرماید ای کاش! خادمی به من کمک می کرد. پیامبر هم به ایشان تسبیحات حضرت زهرا را یاد می دهند. بعد از مدت ها که یک خادمی پیش پیامبر می آورند پیامبر این خادم را به فاطمه زهرا (س) تقدیم می کند. در آن زمان با کنیز رفتار خوبی در خانواده نمی شد. حتی رفتار بدی به کنیزها و خدمتکارها می کردند. در این شرابط، فاطمه زهرا(س) کار خانه را بین خود و کنیزشان تقسیم می کنند به این ترتیب که یک روز من عبادت می کنم و تو کارهای خانه را انجام بده و یک روز من کارها را انجام می دهم و تو در انجام کار آزاد هستی. در همان زمان و حتی امروز هیچ کس کارها را بین خود و خادمش به تساوی تقسیم نمی کند. بنابراین فاطمه زهرا (س) به عنوان همسر نفر دوم حکومت اسلامی در دوره پیامبر و دختر نفر اول حکومت در توجه به زیردستان، کارگران و خادمان الگویی برای بشر امروز است. ایشان دختر بالاترین مقام سیاسی و نظامی جامعه بود اما در کار خانه وظایف را به تساوی تقسیم می کند. امروز می‌بینیم که روزی به عنوان روز کارگر در جهان ثبت شده است اما با این حال در هیچ کجای جهان حقوق کارگران رعایت نمی‌شود. درس حضرت زهرا در توجه به عدالت و زیردستان درسی فراتر از تاریخ بشر است. این درس اختصاص به دوره کوتاه عمر شریف حضرت فاطمه زهرا (س) ندارد.
الگویی برای همسرداری و تربیت فرزند
امام علی (ع) زندگی فقیرانه ای داشتند اما این زندگی فقیرانه عاملی برای فرار از مسئولیت های اجتماعی و نظامی اش برای کمک به مستمندان و فقیران و مظلومان نبود و در هر جا که امکان داشت حضور پیدا می کردند و فاطمه زهرا (س) هم بدون گلایه از این عدم حضور حضرت در خانه، مسئولیت تربیت فرزند را بر دوش گرفتند. اگر ابعاد ناگفته شخصیت حضرت زهرا را می خواهیم بشناسیم باید به فرزندانش یعنی حسن و حسین (ع) نگاه کنیم. تمام فضایل حسن و حسین(ع)، ام کلثوم(س) و حضرت زینب (س) حاصل تربیتشان توسط فاطمه زهرا (س) در طول دوران کودکی است. این خود الگویی برای زنان است. همسرداری و تربیت فرزند از مهم ترین اولویت زنان در طول تاریخ بشر بوده است و از این حیث نیز فاطمه زهرا(س) الگویی برای بشریت امروز است و اگر زنان امروز ایشان را الگو قرار می دادند مشکلات اجتماعی امروز جوامع را فرا نمی گرفت. فرزندان فاطمه زهرا(س) شاهکار هستند. امام حسین (ع) سید الشهدا و سرور شهیدان هستند.
الگو در عفت و پاکدامنی
در همه ملت ها و قوم ها مسئله بی عفتی در برخی برهه ها شیوع پیدا کرده است. امروز هم غرب با مشکل بی عفتی، خیانت و مسئله بی اخلاقی مواجه است. در جامعه عرب هم چنین چیزی بوده است. فاطمه زهرا (س) حتی در برابر جامعه حجاب را رعایت می کرد. جامعه عرب هم جامعه سالمی نبود. در حالی که پیامبر(ص) در خانه فاطمه (س) بودند یک نابینا وارد خانه شد فاطمه زهرا (س) خودشان را پوشاندند. در روایت آمده است که پیامبر به فاطمه (س) فرمودند که این مرد نابیناست. اما فاطمه زهرا (س) فرمودند من او را می بینیم و اینکه من احساس کنم یک مرد نامحرم در اطرافم باشد و مثلا آستینم بالا باشد احساس خوبی نخواهم داشت و احساس عذاب وجدان می کنم ضمن اینکه ممکن است رایحه بدن من را احساس کند. فساد در آن دوران شاید چیزی شبیه جامعه امروز غربی بود. در چنین شرایطی فاطمه زهرا (س) که بصورت یک قدیسه زندگی می کند در عین حال کارهای خانه را انجام می دهد و از مسئولیت اجتماعی هم شانه خالی نمی کند. این طور نبود که فاطمه (س) در خانه محبوس باشد اما آنچه که از ایشان ثبت شده است حفظ پاکدامنی و عفت بوده است و این مسئله هم فراتر از تاریخ است.
عایشه همسر پیامبر که رابطه خوبی هم با فاطمه (س) نداشته است درباره ایشان می گوید فاطمه از نظر رفتار ظاهری به معنی نحوه راه رفتن و رفتارهای معمولی و از نظر اخلاق و از همه نظر شبیه ترین فرد به پیامبر (ص) بود. یعنی فاطمه (س) صداقت، قاطعیت، عاطفه و محبت پدرانه به مردم را فاطمه (س) هم داشتند. فاطمه بخشی از اهل بیت (ع) بود. اهل بیت (ع) پروژه ای دارند که هر کدام از معصومان در این پروژه نقشی داشته اند. اگر فاطمه (س) نباشد کار اهل بیت تکمیل نمی شود. ایشان به جایگاهی رسیدند که در حدیث شریف پیامبر که مورد تأیید شیعه و سنی است آمده که هر کس فاطمه را بیازارد من را آزرده است و هر کس من را آزار دهد خدا را آزاد داده است و رضایت قلبی فاطمه رضایت خدا و خشم او خشم خداست.
موضع فاطمه زهرا (س) درباره انحراف امت پیامبر
حضرت فاطمه زهرا (س) پس از غصب فدک توسط خلیفه غاصب وقت اعتراض کرده و در مسجد سخنرانی می کنند. ایشان درباره نادرستی کار خلیفه و انحراف امت از خط مستقیم پیامبر سخن می گوید و می فرمایند چرا خلافت را به کسی داده اند که در آن حدود نبود و چرا جایگاه امام علی (ع) غصب شد. ایشان گفتند چرا سنگ بنای کجی برای امت گذاشته شد. ابعاد این اقدام غاصبانه هنوز برای ما مشخص نیست و اگر آنها برای ریاست طلبی این کار را نمی کردند امروز ما گنجینه و تجربه تاریخی گرانبها از حکومت ۴۰ یا ۵۰ ساله امیرالمومنین (ع) داشتیم اما این الگو را از ما گرفتند. اعتراض فاطمه را اگر علی انجام می داد انقدر اثرگذار نبود اما فاطمه (س) به عنوان دختر پیامبر با به وجد آوردن احساس مردم اثرگذاری بیشتری داشتند. فاطمه (س) در همان ۷۵ روز زندگی شان پس از پیامبر به منزل انصار می رفت و خطاب به آنها می فرمود مگر یادتان رفته است پیامبر درباره علی (ع) چه فرمود. حسن و حسین (ع) هم با حضرت برای اتمام حجت و گرفتن می رفتند اما انصار و بسیاری از مسلمانان می ترسیدند و حاضر نمی شدند بر علیه جو حاکم حرکتی انجام دهند.
زیرکی رسانه ای فاطمه (س) که در تاریخ ماندگار شد
نحوه کفن و دفن فاطمه زهرا (س) هنوز هم به عنوان سندی برای مظلومیت و حقایت فاطمه (س) و علی (ع) هستند. و حتی ایشان وصیت کردند یا علی! مرا شبانه دفن کن و شبانه بر من نماز بگذار و شبانه غسل بده و آن دو نفر که به من ظلم کردند و کسانی که به من ظلم کردند نباید در مراسم کفن و دفن من شرکت کنند. این بزرگترین اعتراض به حاکمیت بود. یعنی ایشان وصیت کردند طوری مرا دفن کنید که خلیفه غاصب در مراسم دفن من شرکت نکند. صدای این اعتراض نه تنها در جامعه آن روز انعکاس زیادی داشت و از نظر افکار عمومی افشاگر بزرگی بود بلکه انعکاس آن فراتر از تاریخ بود و هنوز آن وصیت فاطمه (س) به عنوان سند غاصب بودن آنها و زیر پا گذاشتن آیات قرآن و دستورات پیامبر ذکر می شود. فاطمه (س) با هوشمندی تمام آنها را در طول تاریخ رسوا کرد. خود اهل سنت در کتاب صحیح بخاری از عایشه نقل کرده اند که گفت پیغمبر فرمود که فاطمه (س) سیده نساء اهل الجنه هستند. یعنی سرور زنان بهشت است و همه خوبی های زنان بهشتی تاریخ در او جمع است و مسئله فراتر از درک ماست و او مجموعه همه خوبی های هر انسانی بزرگی است و حتی ظاهرا مقام ایشان از حضرت مریم هم بالاتر است. سروری ایشان در همان برخورد هوشمندانه اش پس از رحلت پیامبر مشخص است. این درایت و زیرکی رسانه ای زیادی می خواهد که طوری وصیت کند که مخالفانش را برای هزاران سال رسو کند و امروز کسی نمی تواند ماجرای فدک، مظلومیت فاطمه (س) و اعتراض به خلیفه ظالم وقت را انکار کند.
انتهای پیام/
